تحلیل محتوای روند تغییرات سخنان امام علی (ع) خطاب به مردم در دوران حکومت در نهج البلاغه

این پژوهش به دنبال بررسی روند تغییرات سخنان امیرمومنان خطاب به مردم در دوران حکومت است. بر این اساس بر مبنای مدل «اصول، مبانی و روش ها» تحلیل محتوای متن نهج البلاغه انجام گرفت و تغییرات بر اساس این مدل به دست آمد. این تغییرات نشان دادند که امیرمومنان در دوران حکومت خود به تناسب شرایط، موقعیت ها، مکان ها و مردمان مختلف سخنانی ایراد کرده است. گاه بر سخنی تأکیدی بیشتر شده و در شرایط دیگر به همان موضوع کمتر پرداخته شده است و این نشان دهنده زمانه شناسی و تدبیر امیرمومنان است. بیشترین تأکید امیرمومنان در اصول بر «اصل آینده نگری و عاقبت اندیشی» بوده و در مبانی بیش از هر چیز مردم را با مباحث «انسان شناسی» آشنا کرده و از «روش الگویی» بیش از دیگر روش ها بهره گرفته است. این تأکیدات بر اساس شناخت امیرمومنان از جامع? زمان خود و تغییرات رخ داده پس از رحلت رسول خدا تا آن زمان بوده است.